1-օր
Մանգալը կրակի վրա ուտելիք պատրաստելու ամենահին միջոցներից է։
Առաջին մանգալները պատրաստվում էին քարից և կավից, հետո միայն՝ երկաթից։
Մանգալը աշխատում է ածուխի կամ փայտի օգնությամբ, որոնք տալիս են բարձր ջերմություն։
Մանգալի վրա կարելի է պատրաստել ոչ միայն խորոված, այլև՝
- ձուկ
- բանջարեղեն
- կարտոֆիլ
- Միս
- Այլ բաներ
Մանգալը շատ տարածված է՝ որովհետև ուտելիքը ստացվում է բնական, հյութալի և բուրավետ։
Շատ երկրներում մանգալը համարվում է ընտանեկան հավաքների, տոների և հանգստի անբաժան մասը։
2-օր
- Մանգալը բացօթյա պատրաստման սարք է, որի վրա հիմնականում պատրաստում են միս, խորոված, բուսական ուտեստներ և այլն։
- Մանգալը գործել է ածուխի կամ փայտի վրա, որոնքCreates creates creates բարձր ջերմություն մթերքը խորովելու համար։
- Առաջին մետաղյա մանգալները տարածվել են Մերձավոր Արևելքում, հատկապես Պարսկաստանում և Կովկասում։
- Հայաստանում մանգալը ազգային խոհանոցի կարևոր մասն է, քանի որ խորովածը համարվում է ավանդական ուտեստ։
- Շատ երկրներում մանգալը կոչվում է տարբեր անուններով՝
- Ռուսաստանում՝ мангал
- Թուրքիայում՝ mangal
- Վրաստանում՝ მანგალი
- Եվրոպայում և ԱՄՆ-ում՝ barbecue (BBQ)
- Մանգալի ձևը հիմնականում ուղղանկյուն կամ քառակուսի է, բայց կան գրիլային, կլոր կամ կախովի ձևեր։
- Ժամանակակից մանգալները կարող են լինել շարժական, ճանապարհորդության կամ արշավների համար։
- Մետաղի հաստությունը կարևոր է, քանի որ բարակ մանգալները արագ այրվում են և կորցնում են ձևը։
- Ջերմության հավասար բաշխումը մեծ ազդեցություն ունի, որպեսզի ուտեստը չայրի և լավ եփվի։
- Մանգալը օգտագործվում է ոչ միայն սննդի պատրաստման, այլ նաև հանգստի ու ընտանեկան հավաքների մաս։
3-օր
Լրացուցիչ փաստեր մանգալի մասին
- Մանգալով պատրաստված միսը համարվում է ավելի բնական, քանի որ չի պահանջում յուղի ավելացում։
- Մանգալի ջերմաստիճանը սովորաբար հասնում է 300–400°C, ինչը թույլ է տալիս միսը արագ փակել և պահել հյութեղությունը։
- Սննդի համը կախված է ոչ միայն մսից, այլ նաև ածուխի որակից․ լավ ածուխը երկար է պահում ջերմությունը։
- Մանգալ օգտագործելիս կարևոր է անվտանգությունը, քանի որ բաց կրակը կարող է առաջացնել հրդեհային վտանգ։
- Շատ մշակույթներում խորոված պատրաստելը համարվում է սոցիալական ավանդույթ՝ մարդիկ հավաքվում են, զրուցում և միասին ժամանակ անցկացնում։
- Մանգալի ձևը ազդում է պատրաստման որակի վրա․ օրինակ խորը մանգալը պահում է ավելի շատ ջերմություն, իսկ լայնը հավասար տարածում է տալիս։
- Մասնագետները խորհուրդ են տալիս օգտագործել բնական փայտածուխ, ոչ թե արագ այրվող քիմիական բրիկետներ, քանի որ դրանք կարող են փոխել մսի համը։
- Շամփուրները սովորաբար պատրաստվում են ** չժանգոտվող պողպատից**, որովհետև այն դիմացկուն է և չի արձագանքում սննդի հետ։
- Մանգալով պատրաստելիս կարևոր է ճիշտ հեռավորությունը՝ միսը պետք է լինի 10–15 սմ կրակից, որպեսզի չայրի և հավասար խորովի։
- Բազմաթիվ երկրներում մանգալի մշակույթը դարձել է տնտեսական բնագավառ․ վաճառվում են պատրաստի մանգալներ, քամիների պաշտպանիչներ, վառման սարքեր և տարբեր պարագաներ։
- Առաջին «բարբեկյու» տերմինը օգտագործվել է Կարիբյան կղզիներում, իսկ հետագայում տարածվել ամբողջ աշխարհում։
- Որոշ վայրերում մանգալը կոչվում է ճիրախ, գրիլ, բրազերո, չարխոա՝ կախված լեզվից և ավանդույթից։
- Մանգալի պատրաստման ժամանակ օդի շարժումը (քամին) կարող է ազդել կրակի վրա, ուստի մանգալները հաճախ ունենում են օդափոխության անցքեր։
- Տաք ածուխները դասավորելու ճիշտ ձեւը կոչվում է աղեղավոր բաշխում, որը օգնում է հավասար խորովել սնունդը։
- Շատ երկրներում մանգալով պատրաստած ուտեստներն ընդգրկված են ազգային խոհանոցում, օրինակ՝ հայկական խորոված, թուրքական քեբաբ, ամերիկյան BBQ։