1)20
2)40
3)6
4)30,20
5)2
6)6
8)0,1,2,4
9)1)x-1,x+5
10)x=-2
11)-10
12)36
13)1
14)6
16)R/1
17)x=-3
18)դատարկ բազմություն

1)40

2)9

3)4

4)56

5)13

6)(0,4)

7)?

8)4b¹²

9)4

10)(-2, Անվերջ)

11)10

12)-1

13)-8

14)12

15)36

16)4) իմաստ չունի

17)2)7

18) իմաստ չունի

1 блок:

презабавный

приуныть

прельстить

престарый

пречудливый

приласкать

приспособиться

преодолеть

приклеить

привокзальный

придержать

привязать

президиум

прикрикнуть

привилегия президента

приданья старины

радиоприёмник

Русский язык прибывать вовремя

Вставьте пропущенные буквы. Распределите и запишите слова в две колонки: в первую — с приставкой при-, во вторую — с приставкой пре-.

Старинное пр…дание, камень пр…ткновения, пр…чуды природы, пр…ступить (к делу), богатое пр…даное, пр…вратности судьбы, пр…одоление препятствий, не надо пр…рекаться, пр…знание в содеянном, пр…бывать в бездействии, беспр…кословно повиноваться, пр…верженец новых взглядов, пр…дать друга, пр…мирить врагов, пр…бытие поезда, непр…менное условие, полезное пр…обретение, жизнь без пр…крас, пр…забавный случай, пр…ломление лучей, пр…вышение полномочий, пр…остановить слушание дела, давать пр…сягу, искатели пр…ключений.

означает приближение, присоединение, неполноту действия, сопутствие и т.п.)

1. Предание (исключение: “предание старины глубокой” — история, легенда)
2. Приткновение
3. Причуды природы
4. Приступить (к делу)
5. Приданое
6. Превратности судьбы (исключение: приставка пре- тут — значение “изменчивости”)
7. Преодоление препятствий (исключение: приставка пре- — значение “через”)
8. Пререкаться
9. Признание в содеянном
10. Пребывать в бездействии
11. Беспрекословно повиноваться
12. Приверженец новых взглядов
13. Предать друга
14. Примирить врагов
15. Прибытие поезда
16. Непременное условие
17. Приобретение
18. Жизнь без прикрас
19. Призабавный случай
20. Преломление лучей
21. Превышение полномочий
22. Приостановить слушание дела
23. Давать присягу
24. Искатели приключений

---

Пре-

(означает «очень», «через», «пере-», «высшая степень»)

1. Предание (в значении “легенда, сказание”)
2. Превратности судьбы
3. Преодоление препятствий
4. Пререкаться
5. Признание в содеянном
6. Пребывать в бездействии
7. Превышение полномочий
8. Преломление лучей
9. Призабавный случай
10. Преобретение — ❌ (такого слова нет, правильно: приобретение)

---

Исправленное распределение:

С приставкой “при-“

1. Приткновение
2. Причуды природы
3. Приступить
4. Приданое
5. Пререкаться
6. Признание
7. Пребывать
8. Беспрекословно
9. Приверженец
10. Предать
11. Примирить
12. Прибытие
13. Приобретение
14. Жизнь без прикрас
15. Приостановить
16. Присягу
17. Приключений

С приставкой “пре-“

1. Предание (в значении “легенда”)
2. Превратности
3. Преодоление
   4

Պատմվածքի իմաստը

Պատմվածքը ցույց է տալիս, որ հուսահատությունը հաճախ անիմաստ է, քանի որ կյանքը կարող է անսպասելիորեն փոխվել: Հուսահատվելը չի լուծում խնդիրը, այլ միայն ավելացնում է ցավը: Սարոյանը ցանկանում է փոխանցել այն գաղափարը, որ պետք է ապրել ներկայով և չկորցնել հույսը, նույնիսկ ամենադժվար պահերին:

🧍‍♂️ Կերպարներ

• Հյուսն՝ հիմնական կերպար, ով ներկայացնում է մարդու համառությունը և հույսը:
• Ընկերը՝ հուսադրող կերպար, ով փորձում է մեղմել հյուսնի հուսահատությունը:
• Կինը և երեխաները՝ ընկերոջ նման՝ փորձում են ուրախացնել հյուսնին:

Կարծում եմ, որ եթե կնոջ և երեխաների կերպարները բացակայում լինեին, պատմվածքի ասելիքը չէր լինի ամբողջական: Նրանք ցույց են տալիս, որ նույնիսկ ամենադժվար պահին ընտանիքի աջակցությունը կարող է մեղմել ցավը:

💡 Հուսահատությունը

Հուսահատությունը այն վիճակն է, երբ մարդը կորցնում է հույսը և չի տեսնում ելք իր խնդիրներից: Այն կարող է առաջանալ տարբեր պատճառներով՝ անձնական կորուստներ, ֆինանսական դժվարություններ կամ առողջական խնդիրներ: Սակայն պատմվածքը ցույց է տալիս, որ հուսահատվելը չի լուծում խնդիրը, այլ միայն ավելացնում է ցավը:

✅ Հեղինակի ասելիքը

Վիլյամ Սարոյանը ցանկանում է փոխանցել այն գաղափարը, որ պետք է ապրել ներկայով և չկորցնել հույսը, նույնիսկ ամենադժվար պահերին: Նա ցույց է տալիս, որ կյանքը անսպասելիորեն կարող է փոխվել, և հուսահատությունը հաճախ անիմաստ է:

Այս պատմվածքը մեզ հիշեցնում է, որ պետք է գնահատել այն, ինչ ունենք, և չկորցնել հույսը՝ անկախ իրավիճակից:

Լյուդվիգ Բեթհովեն

Լրացված և կետադրված տարբերակ

Հույսդ կտրիր, Լյուդվիգ Բեթհովեն։ Գուցե քո սիրտն ամենաանբասիրն է, ամենակրակոտը։ Բայց դա ում է հետաքրքրում, մտածեց նա, սրտնեղած կախեց գլուխը, և նրա մատները մեքենայորեն վազեցին ստեղների վրայով։ Երաժշտությունը շռնդալից էր, բայց խիստ ներդաշնակ։ Այն նման էր բարդունքից սրընթաց գահավիժող փրփրադեզ ջրվեժի, որը, թեև խաթարում է շրջակայքի անդորրը, բայց և հաճելի զովություն է սփռում։ Դուռը բախեցին։ Դռների մեջ նախ երևաց վարպետի գլուխը՝ փնազարդված հյուսով ու ժապավենով։ Նա ցնցվում էր։

«Հեղափոխություն», գրեթե գոռաց նա։ «Արդիականացող Ֆրանսիան հիմնիվեր ցնցում ու սասանում է հետամնաց Եվրոպան»։ Լյուդվիգը լուռումունջ լսում էր։ Լուրերն ահշեցուցիչ էին։ Զորքը հրաժարվել էր ապստամբների վրա կրակելուց և, միանալով նրանց, քարուքանդ արել Բաստիլը։ Բոննի ուսանողները ոգևորությամբ արտասանում էին այն երեք կրակոտ բառերը, որ գրված էին Ֆրանսիայի դրոշի վրա՝ «Ազատություն, հավասարություն, եղբայրություն»։

---

բ. Ափ նետված ձկնիկների վտառ

Լրացված և կետադրված տարբերակ

Ափ նետված ձկնիկների վտառ էր կարծես։ Դժնի, ահարկու դեմքերով ոստիկանները հողաթմբին նստոտած, իրենց դաշույններով դալար եղեգնի ցողուններն էին տաշում։ Ինչ–որ անցք էին բացում ու մոտեցնում շուրթերին, ագահաբար ըմբոշխնում կճեպները, շպրտում երեխաների կողմը, որոնք միմյանց հրմշտելով, կոխկրտելով, քիթ ու պռունկ ճանկռտելով հարձակվում էին գզգզված կճեպների վրա։ Սովալլուկ ու հյուծված, ուտելու որևէ բան էին փնտրում, աղիողորմ սնգսնգոցը խեղդելով եղեգների մեջ։

«Ձեններդ կտրեք», սպառնալից գոռգոռում էին ոստիկանները, ատամները մխրճած դալար եղեգների մաշկի մեջ և ագահաբար ըմբոշխնելով նրանց քաղցրահամ հյութը։ Նրանցից մի երկուսը, անլուր հայհոյանքների տարափ տեղալով, մի քանի հարվածներ իջեցրին մոտիկ կանգնածների վրա։ Հետո լռեցին, ու միայն նրանց ֆսֆսոցներն էին լսվում, ասես խուլ ու անբարեհունչ մեղեդիներ էին արձակում եղեգնյա փողերը։ Կեղևներին տիրելու համար ծեծկռտուքը դաժանացավ, բայց երեխաների աղեխաշ մռկտոցը չէր լռում։

---

Բայերի վերլուծություն

ա.

• կտրիր – բայ, 2-րդ դեմք, եզակի, հրամայական եղանակ, դիմավոր ձև
• մտածեց – բայ, 3-րդ դեմք, եզակի, անցյալ ժամանակ, պատմողական եղանակ, դիմավոր ձև
• կախեց – բայ, 3-րդ դեմք, եզակի, անցյալ ժամանակ, պատմողական եղանակ, դիմավոր ձև
• վազեցին – բայ, 3-րդ դեմք, հոգնակի, անցյալ ժամանակ, պատմողական եղանակ, դիմավոր ձև
• է – բայ, 3-րդ դեմք, եզակի, ներկա ժամանակ, լինել բայի ձև, անդեմ ձև
• բախեցին – բայ, 3-րդ դեմք, հոգնակի, անցյալ ժամանակ, պատմողական եղանակ, դիմավոր ձև
• երևաց – բայ, 3-րդ դեմք, եզակի, անցյալ ժամանակ, պատմողական եղանակ, անդեմ ձև
• ցնցվում էր – բայ, 3-րդ դեմք, եզակի, անցյալ ժամանակ, անորոշ եղանակ, անդեմ ձև
• լսում էր – բայ, 3-րդ դեմք, եզակի, անցյալ ժամանակ, անորոշ եղանակ, դիմավոր ձև
• հրաժարվել էր – բայ, 3-րդ դեմք, եզակի, անցյալ ժամանակ, կատարել եղանակ, անդեմ ձև
• միանալով – բայ, մասնակցական ձև, անդեմ ձև
• արտասանում էին – բայ, 3-րդ դեմք, հոգնակի, անցյալ ժամանակ, անորոշ եղանակ, դիմավոր ձև

բ.

• նստոտած – բայ, մասնակցական ձև, անդեմ ձև
• տաշում էին – բայ, 3-րդ դեմք, հոգնակի, անցյալ ժամանակ, անորոշ եղանակ, դիմավոր ձև
• բացում էին – բայ, 3-րդ դեմք, հոգնակի, անցյալ ժամանակ, անորոշ եղանակ, դիմավոր ձև
• մոտեցնում էին – բայ, 3-րդ դեմք, հոգնակի, անցյալ ժամանակ, անորոշ եղանակ, դիմավոր ձև
• ըմբոշխնում էին – բայ, 3-րդ դեմք, հոգնակի, անցյալ ժամանակ, անորոշ եղանակ, դիմավոր ձև
• շպրտում էին – բայ, 3-րդ դեմք, հոգնակի, անցյալ ժամանակ, անորոշ եղանակ, դիմավոր ձև
• հրմշտելով – բայ, մասնակցական ձև, անդեմ ձև
• կոխկրտելով – բայ, մասնակցական ձև, անդեմ ձև
• ճանկռտելով – բայ, մասնակցական ձև, անդեմ ձև
• հարձակվում էին – բայ, 3-րդ դեմք, հոգնակի, անցյալ ժամանակ, անորոշ եղանակ, դիմավոր ձև
• փնտրում էին – բայ, 3-րդ դեմք, հոգնակի, անցյալ ժամանակ, անորոշ եղանակ, դիմավոր ձև
• խեղդելով – բայ, մասնակցական ձև, անդեմ ձև
• գոռգոռում էին – բայ, 3-րդ դեմք, հոգնակի, անցյալ ժամանակ, անորոշ եղանակ, դիմավոր ձև
• մխրճած – բայ, մասնակցական ձև, անդեմ ձև
• ըմբոշխնելով – բայ, մասնակցական ձև, անդեմ ձև
• տեղալով – բայ, մասնակցական ձև, անդեմ ձև
• իջեցրին – բայ, 3-րդ դեմք, հոգնակի, անցյալ ժամանակ, պատմողական եղանակ, դիմավոր ձև
• լռեցին – բայ, 3-րդ դեմք, հոգնակի, անցյալ ժամանակ, պատմողական եղանակ, դիմավոր ձև
• լսվում էին – բայ, 3-րդ դեմք, հոգնակի, անցյալ ժամանակ, անորոշ եղանակ, անդեմ ձև
• արձակում էին – բայ, 3-րդ դեմք, հոգնակի, անցյալ ժամանակ, անորոշ եղանակ, դիմավոր ձև
• դաժանացավ – բայ, 3-րդ դեմք, եզակի, անցյալ ժամանակ, պատմողական եղանակ, անդեմ ձև
• չէր լռում – բայ, 3-րդ դեմք, եզակի, անցյալ ժամանակ, անորոշ եղանակ, դիմավոր ձև

Եթե ցանկանում եք ավելի մանրամասն վերլուծություն կամ օգնություն որևէ այլ հարցում, խնդրեմ տեղեկացրեք։

8

12

67

50/3

5)56

1)22

{4; 6; 7;}

3)100

1)62

1)5

2)(0;10)

2)56

Упражнение 1. Подберите однокоренные антонимы, заменяя приставки.
Уехать — …………………, унести — ………………….., завернуть — ……………………, развязать — ……………….., застенчивый — ……………………., подойти — ……………………, войти — …………………., прилететь — …………………………., приносить — ………………………….
Неизменяемые приставки

Уехать — приехать
Унести — принести
Завернуть — развернуть
Развязать — завязать
Застенчивый — раскованный (по форме — не однокоренные, но по смыслу — антонимы; однако лучше: развязный — ближе по корню)
Подойти — отойти
Войти — выйти
Прилететь — улететь
Приносить — уносить

Упражнение 2.

П…сеять рожь, о…бросить врага, на…стройка дома, по…клеить карту, пре…чувствовать неприятности, пре…шествовать экзаменам, сложная о…становка, по…твердить решение, о…дать пре…писание, тщательно п…работать, пре…ставить документы, з…конспектировать статью, ..держать обещание, ото…слать корреспонденцию, под…брать иллюстрации, п…н…ехать от…всюду, новый с…трудник, мой пр…дедушка.

Посеять рожь — приставка по-

Обросить врага — приставка об-

Настройка дома — приставка на-

Поклеить карту — приставка по-

Пречувствовать неприятности — приставка пре- (значение “предчувствие”)

Прешествовать экзаменам — приставка пре- (значение “предшествовать”)

Сложная остановка — приставка о-

Потвердить решение — правильно: подтвердить (приставка под-)

Отдать приписание — две приставки: от- и при-

Тщательно поработать — приставка по-

Преставить документы — приставка пре- (значение «вручить, передать»)

Законспектировать статью — приставка за-

Сдержать обещание — приставка с-

Отослать корреспонденцию — приставка от-

Подобрать иллюстрации — приставка под-

Понесться отвсюду — приставки: по-, с-, от-

Новый сотрудник — приставка с-

Мой прадедушка — приставка пра-

Упражнение 3. Вставьте буквы и объясните выбор буквы 3 или С в начале слова.

…дача, …бить, …жать, …дание, …дельщина, …десь, …жимать, …бежать, …давать, …ковать, …бор, …бросить, …даваться, …доровье, …держаться, …держивать, …двинуть, …горяча, …дравница, …гинуть, не видно ни …ги, …дёрнуть, …гореть.

1. дача — ❌ (это корень, приставки нет)
2. сбить — приставка с-
3. сжать — приставка с-
4. сдание → правильно: здание (нет приставки, это цельное слово)
5. сдельщина — приставка с-
6. здесь — приставки нет (это наречие)
7. сжимать — приставка с-
8. сбежать — приставка с-
9. сдавать — приставка с-
10. сковать — приставка с-
11. сбор — приставка с-
12. сбросить — приставка с-
13. сдаваться — приставка с-
14. здоровье — приставки нет (цельное слово, корень здор-)
15. сдержаться — приставка с-
16. сдерживать — приставка с-
17. сдвинуть — приставка с-
18. сгоряча — приставка с-
19. здравница — приставки нет, корень здрав-
20. погинуть → правильно: погибнуть
21. не видно ни зги — слово зги без приставки (устаревшее, значит “тьма”)
22. дёрнуть → скорее всего, имеется в виду сдёрнуть — приставка с-
23. сгореть — приставка с-

ПРИСТАВКИ НА –З, -С.
Упражнение 4. Вставьте согласную З или С в приставку, объясните.

Ра…писание, ни…ходить, бе…молвный, ра…дружиться, бе…звучный, и…пользовать, ни…падать, мирово…зрение, ра…жигать, и…поведь, ни…ходящий, бе…помощный, чре…мерный, во…вы- шаться, ра…жать, бе…чувственный, чере…чур, и…зябнуть, бе…правный, во…стание, бе…мятежный, ра…стелить, ра…смешить, в…лететь, бе…жизненный, ни…вергнуть, во…паление, бе…конечный, ра…чесать, ра…чёт, ра…читать, че- ре…полосица.

1. Расписание
2. Нисходить
3. Безмолвный
4. Раздружиться
5. Беззвучный
6. Использовать
7. Ниспадать
8. Мировоззрение (удвоенное з, т. к. приставка вос- + корень начинается с з)
9. Разжигать
10. Исповедь
11. Нисходящий
12. Беспомощный
13. Чрезмерный
14. Возвы-шаться → Возвышаться
15. Разжать
16. Бесчувственный
17. Чересчур
18. Иззябнуть
19. Бесправный
20. Восстание
21. Бесмятежный
22. Расстелить
23. Рассмешить
24. Взлететь (приставка вз-, т.к. корень начинается с глухой)
25. Безжизненный
26. Низвергнуть
27. Воспаление
28. Бесконечный
29. Расчесать
30. Расчёт
31. Рассчитать
32. Чересполосица

---

Пояснения:

• Раз-/рас-: перед звонкими — раз- (раздружиться), перед глухими — рас- (расчёт).
• Без-/бес-: перед звонкими — без- (безмолвный), перед глухими — бес- (беспомощный).
• Вос-/воз-/вз-: зависит от звонкости первой буквы корня (восстание, возвышаться, взлететь).
• Нис-/низ-: нис — чаще в значении движения вниз, особенно в книжной лексике.
• Чрез-/черес-: через з перед звонкими, через с перед глухими: чрезмерный, чересчур.

Упражнение 5. Существительные с предлогами замените прилагательными с приставками.
Образец: жизнь без забот — беззаботная жизнь.

Упражнение 6. Вставьте пропущенные буквы в приставках и объясни, используя три правила: 1) неизменяемые приставки 2) приставки, оканчивающиеся на -3 и -С; 3) приставка С-.

По…тверждённые факты, бе…следно и…чезнуть, …держать слово, точный ра…чет, странное прои…шествие, министерство пр…свещения, явное пре…почтение, короткое п..р..мирие, д…веренное лицо, по..ставить под удар, п..слать заявку, ..становить машину, чере..чур ра..горячиться, ..делать за- явление, бе..причинно обидеться, ..бережения населения, провести ра..следование, и..дательская деятельность, и..бирательная кампания, ра..считать доходы, чре..вычайное происшествие, ..жатое изложение, …густить краски, ..шитое платье.

Подтверждённые факты

Бесследно исчезнуть

Сдержать слово

Точный расчёт

Странное происшествие

Министерство просвещения

Явное преимущество (в оригинале — “пре…почтение”, можно и так: препочтение)

Короткое перемирие

Доверенное лицо

Пр..клонить колена перед памятью павших, пр..клонить ветку, пр..ходящие трудности, пр…ходящий вовремя, пр..ткнуться о камень, пр..ткнуться в угол, пр..емник традиций, новый пр..ёмник, пр…емственность поколений, пр..емлемый вариант, пр..творить в жизнь, пр..творить окно, пр..зирать трусов, пр..зреть страх, пр..зреть человека, новое пр..станище, беспр..станно, пр..бывать в неведении, пр..бывать по ра..писанию, пр..скорбный факт, пр..светлый образ, старинные пр..дания, пр..дание формы изделию, пр..дание силы, пр..данный командованию, пр..дел в доме, пр..дел терпению.

Поставить под удар

Преодолеть пр..граду, не пр..кословить в ответ, беспр…кословный человек, пр..небрежение к людям, пр…смыкаться перед кем-то, непр…одолимое пр..пятствие, пре..сло- вутый текст, пр..нять пр..сягу, пр..вередничать в еде, пр..вередливый малыш, пр..мирить врагов, непр..миримый человек, пр…урочить к празднику, пр…стижная профессия, пр..красная пр..людия, непр..хотливый в быту, пр..оритет образования, пр..вилегии для детей, пр…вилегированный коллектив, пр…митивный рассказ, пр…украсить событие, пр…красная пр..рода, пр…скорбный факт, пр..чина болезни, пр…вести пр..мер, пр…чудливая пр..чёска, пр..личный вид, пр…чудливый пр..парат, большое пр…имущество, высказать пр…тензию, сесть в пр…зидиум, наш пр…зидент, очередная пр…мьера, эффективный пр..парат, знаки пр..пинания, царский пр..стол, пр…клонный возраст,

Послать заявку

Остановить машину

Чересчур разгорячиться

Сделать заявление

Беспочвенно обидеться (в оригинале — “беспричинно”, тоже верно)

Сбережения населения

Провести расследование

Издательская деятельность

Избирательная кампания

Рассчитать доходы

Чрезвычайное происшествие

Сжатое изложение

Сгустить краски

Сшитое платье

ПРИСТАВКИ ПРЕ-, ПРИ-