Month: Փետրվար 2025

Գործնական քերականություն9

Գործնական քերականություն

1.Կետերը փոխարինիր ներքևում տրված համապատասխան բառերով։

Հզոր արծիվն ու խելացի աղվեսը հաշտ էին ապրում։
Ագահ գյուղացին պատահաբար բռնեց մեղավոր թզուկին

Կիրթ մարդիկ նահանջում են ամոթալի գործից

2.նախադասությամբ ցյուց տուր թե ինչ են նշանակում հետևեալ բառեր արի,սեր,հոտ,հոր;

Արի զինվոր պաշպանումեր իր թագավորություն

Արման Հենրիկի  տեսավ և ասեց արի;

Հենրի տեսավ Անուշին և սիրեց

Տատիկ իմ համար կաթեր եռացնում։ և հայտնվեց կաթի սեր

Ես Կայնածեյ կանգառում և մի տղայի վրից անուշ հոտեր գալիս

Կով արածումեր և նրա վրայից վատ հոտեր գալիս

3.

English 9

1A. omplete the reported yes/no questions

a) ‘Have you done your homework?’
→ The teacher asked me if I had done my homework.

b) ‘Are we starting a new lesson?’
→ I asked the teacher if we were starting a new lesson.

c) ‘Are you paying attention?’
→ The teacher asked me if I was paying attention.

d) ‘Do I have to write it down?’
→ I asked the teacher if I had to write it down.

e) ‘Are you feeling all right?’
→ The teacher asked me if I was feeling all right.


—

1B. Rewrite the sentence as direct speech

f) I asked the teacher if she had a spare pen.
→ I asked the teacher, «Do you have a spare pen?»

g) The teacher asked me if I was going to start.
→ The teacher asked me, «Are you going to start?»

h) I asked the teacher if it was all right to use a pencil.
→ I asked the teacher, «Is it all right to use a pencil?»

i) The teacher asked me if I knew the answer.
→ The teacher asked me, «Do you know the answer?»

j) I asked the teacher if it was the end of the lesson.
→ I asked the teacher, «Is it the end of the lesson?»

1a

C the thicher task me im playing attention

English 9

Don’t worry, I’m sure John will be here any minute. He’s the most reliable person I know. (RELY)
Helen’s almost twenty, but she’s still very immature. She often does silly things. (MATURE)
Lucy is a very caring person and is always ready to help her friends. (CARE)
Jason is not particularly adventurous. Every summer he goes to the same beach resort in Spain. (ADVENTURE)
All Yvonne’s stories are full of surprises. She’s a very imaginative writer. (IMAGINATION)
Charles is a charming young man. (CHARM)

Կենսաբանություն 9

Ի՞նչ է բջջային ցիկլը, նշել փուլերը։
Բջջային ցիկլը բջջի կյանքի ընթացքում կատարվող իրադարձությունների հաջորդականությունն է, որը ներառում է աճը, նյութափոխանակությունը և բաժանումը:

Բջջային ցիկլի փուլերը

Կախված բաժանման տեսակից, կարող է լինել միտոզ (սոմատիկ բջիջների բաժանում) կամ մեյոզ (սեռական բջիջների առաջացում)։

G₁ (Առաջին նախապատրաստական փուլ)

Բջիջը աճում է, մեծանում է իր չափերով։

Ակտիվանում է սպիտակուցների սինթեզը։

Պատրաստվում է ԴՆԹ կրկնապատկմանը։

S (Սինթեզի փուլ)

ԴՆԹ-ի կրկնապատկման (ռեպլիկացիայի) փուլն է։

Կազմվում են քրոմատիդները, որոնք պատրաստվում են բաժանման համար։

G₂ (Երկրորդ նախապատրաստական փուլ)

Բջիջը շարունակում է աճել։

Ակտիվանում է էնզիմների և սպիտակուցների սինթեզը, որոնք անհրաժեշտ են բաժանման համար։

Պատրաստվում է միտոզի կամ մեյոզի անցնելու։

M (Միտոտիկ կամ բաժանման փուլ)

Բջիջը բաժանվում է՝ առաջացնելով երկու դուստր բջիջներ։

2.Ին՞չ է միթոզը, նշել փուլերը, որ բջիջներին է այն բնորոշ։
Միտոզը բջջի բաժանման գործընթաց է, որի արդյունքում առաջանում են երկու գենետիկորեն նույնական դուստր բջիջներ։ Այն բնորոշ է սոմատիկ (մարմնի) բջիջներին, որոնք ապահովում են աճը, վերականգնումը և վնասված հյուսվածքների նորացումը։

Միտոզի փուլերը

  1. Պրոֆազ (Prophase)
    • Քրոմատինը խտանում է և ձևավորում քրոմոսոմներ։
    • Կենտրոնական մարմնիկները (ցենտրիոլները) բաժանվում են և շարժվում բջջի հակառակ բևեռներ։
    • Կազմավորվում է բաժանման իլիկը։
    • Կորում է միջուկակը, և քայքայվում է միջուկի թաղանթը։
  2. Մետաֆազ (Metaphase)
    • Քրոմոսոմները դասավորվում են բջջի կենտրոնում՝ մետաֆազային թիթեղում։
    • Իլիկաթելերը միանում են քրոմոսոմների ցենտրոմերներին։
  3. Անաֆազ (Anaphase)
    • Քրոմոսոմների քրոմատիդները բաժանվում են և շարժվում դեպի բջջի բևեռներ։
    • Յուրաքանչյուր բևեռ ստանում է հավասար քանակությամբ քրոմոսոմներ։
  4. Տելոֆազ (Telophase)
    • Քրոմոսոմները վերածվում են քրոմատինի։
    • Վերականգնվում է միջուկի թաղանթը։
    • Կազմավորվում են երկու նոր միջուկներ։
  5. Ցիտոկինեզ (Cytokinesis) (ավարտական փուլ)
    • Բջջի ցիտոպլազման բաժանվում է, 

Անհատական նախագիծ ճարպեր

ածխածնի (C), հյուսիսածնի (H) և թթվածնի (O) տարրերից։ Դրանք հիմնականում են խոշոր, չմշակված և ջրով չլուծվող միացություններ։ Ճարպերը կենսաբանորեն կարևոր նյութեր են, որոնք կատարում են բազմաթիվ դերեր օրգանիզմում։

Ճարպերի տեսակները

  1. Ներքին ճարպեր (triglycerides)՝ Այս ճարպերը կազմված են երեք ֆետտային թթվից, որոնք կապված են գլիցերինի մոլեկուլների հետ։ Նրանք հանդիսանում են էներգիայի հիմնական պահուստային նյութը և դառնում են պահպանողական նյութեր մարմնի համար։
  2. Ֆոսֆոլիպիդներ՝ Այսօրինակ ճարպերը հատկապես կարևոր են բջջային թաղանթների կառուցվածքում, քանի որ նրանք միանում են ջրի և յուղի հետ՝ կազմելով բջջային մեմբրանի մի մասը։
  3. Սթերոիդներ՝ Սթերում և կորիստերոլի նման միացություններ են, որոնք հիմնավորվում են ճարպերի դասին։ Նրանք հանդիսանում են հորմոնների, մարսողական աղաթթուների և մեմբրանի բաղադրիչներ։

Ճարպերի հատկությունները

  • Ջրով չլուծվողություն՝ Ճարպերը հիմնականում չեն լուծվում ջրում, սակայն կարող են լուծվել օրգանական լուծիչներում, ինչպիսիք են էթանոլը, էթերները և այլն։
  • Պահուստային էներգիա՝ Ճարպերը մարմնում կատարում են էներգիայի պահուստային դեր, քանի որ նրանք ունեն բարձր էներգիայի արժեք՝ պարունակելով ավելի շատ կալորիաներ, քան ածխաջրերը կամ սպիտակուցները։
  • Բջջային կառուցվածք՝ Ճարպերը կարևոր են բջջային պատերի համար։ Ֆոսֆոլիպիդները կազմում են բջջային մեմբրանի հիմնական բաղադրիչը։
  • Հորմոնների և այլ նյութերի սինթեզ՝ Ճարպերը անհրաժեշտ են մի շարք հորմոնների (օրինակ՝ սեռական հորմոններ) և մյուս կենսաբառարանական նյութերի ձևավորման համար։

Քիմիա 9

Որո՞նք են  առղջ  ապրելակերպի սկզբունքները:

  • Որո՞նք են  կյանքի տարրերը` կենդանի  օրգանիզմի  հիմնական  տարրերը (մակրո-, միկրո-, ուլտրատարրերը
  • Կենդանի օրգանիզմների հիմնական տարրերը կարելի է դասակարգել ըստ դրանց կիրառական նշանակության և հաճախականության հիման վրա։ Այս տարրերը բաժանվում են երեք հիմնական խմբերի՝ մակրո-, միկրո- և ուլտրատարրեր։
    1. Մակրոտարրեր (հիմնական տարրեր)
    Այս տարրերը մեծ քանակությամբ են ներկայանում օրգանիզմներում ու կենսաբառարանում և կարևոր դեր ունեն կենսագործունեության գործընթացներում:
    Ջուր (H2O)՝ կյանքի հիմնարար բաղադրիչ, հանդիսանում է քիմիական և ֆիզիկական գործընթացների իրականացման հիմնական միջավայր:
  • Կենդանի  աշխարհը  քանի՞ <<թագավորության>>  է  բաժանվում
  • Կենդանի աշխարհը բաժանվում է 5 հիմնական թագավորության (կարդինալի ոլորտ)՝ ամենից առաջ կյանքի կազմակերպման կարևոր տարրերից՝ ըստ օրգանիզմների կառուցվածքի, սնուցման, բազմացման ու զարգացման առանձնահատկությունների։ Այս 5 թագավորությունները հետևյալն են.
    Բակտերիաներ (Bacteria) — միաբջիջ օրգանիզմներ, որոնք չունեն միջուկ և կոչվում են պրոկարիոտներ:
    Արխեա (Archaea) — միաբջիջ պրոկարիոտներ, որոնք շատ նման են бакտերիաներին, բայց ունեն որոշակի տարրեր, որոնք տարաբերվում են սովորական бакտերիաներից։
  • Ո՞րն է  կենդանի  օրգանիզմի  կառուցվածքային  միավորը,  ինչպիսի՞ կենսաբանորեն  ակտիվ  նյութեր  կան  նրա  բաղադրության  մեջ
  • օրգանիզմի կառուցվածքային և գործառնական հիմնական միավորն է, որը կատարում է կյանքի բոլոր կարևոր գործընթացները, այդ թվում՝ սնունդ ստանալը, թթվածնի օգտագործումը, նյութափոխանակությունը, բազմացումը և այլ ֆիզիոլոգիական գործառույթներ։
    Բջիջի բաղադրության մեջ կան բազմաթիվ կենսաբանորեն ակտիվ նյութեր, որոնք կարևոր դեր են խաղում կյանքի գործընթացներում։ Դրանք ներառում են.
    1. Բիոմոլեկուլներ:
    Բուսական և կենդանական լիպիդներ (ճարպեր)՝ օգտագործվում են էներգիա պահելու և բջջի կառուցվածքի համար (օրինակ՝ բջջի պլազմայի մեմբրաները):
  • Ինչպիսի՞  օրգանական  և  անօրգանական  նյութեր  կան  կենդանի  օրգանիզմում
  • Կենդանի օրգանիզմում առկա են տարբեր օրգանական և անօրգանական նյութեր, որոնք կարևոր դեր ունեն օրգանիզմի կառուցվածքում և կենսագործունեության մեջ։ Դրանք կարելի է բաժանել երկու հիմնական խմբերի՝ օրգանական և անօրգանական նյութեր։
    1. Օրգանական նյութեր
    Օրգանական նյութերը հիմնականում պարունակում են ածխածնային (C) կապեր, ինչպիսիք են՝
    Պրոտեիններ (սպիտակուցներ)՝ բիոմոլեկուլներ, որոնք կազմված են ամինաթթուներից և իրականացնում են բազմաթիվ գործառույթներ՝ ծավալից մինչև օրգանիզմի պարբերական գործունեությունը։ Սպիտակուցները կարևոր են բջջի կառուցվածքում, նյութափոխանակությունում (էնզիմներ), հաղորդակցության մեջ (ռեցեպտորներ) և այլ բաներում։
  • Ինչու՞  են  գիտնականներն  ասում. «Կյանքը սպիտակուցների  գոյության  ձևն  է…»
  • Գիտնականները ասում են, որ «կյանքը սպիտակուցների գոյության ձևն է», քանի որ սպիտակուցները հանդիսանում են կյանքի հիմնական կառուցվածքային և գործառնական միավորները։ Սպիտակուցներն իրականացնում են բազմաթիվ կենսաբառարանական գործառույթներ, որոնք անհրաժեշտ են կյանքի պահպանմանը ու զարգանալուն։ Սա մի քանի պատճառներով է.
    1. Սպիտակուցները՝ կյանքի կառուցվածքային բաղադրիչներ
    Սպիտակուցները հանդիսանում են բջիջների կառուցվածքային բաղադրիչներ։ Դրանք կազմում են բջջային մեմբրաները, օրգանելլների պատերը (օրինակ՝ լիզոսոմներ, ռիբոսոմներ), դրանց մեջ ներգրավված են նաև էնզիմների և մի շարք այլ բաղադրիչներ, որոնք կարևոր են բջջի ներքին կառուցվածքի ու աշխատանքի համար։ Սպիտակուցների շնորհիվ բջիջները կարող են պահպանել իրենց ձևը և արդյունավետ գործել։
  • Որո՞նք  են  սպիտակուցների, ածխաջրերի, ճարպերի, նուկլեինաթթուների, վիտամինների  գործառույթները  կենդանի  օրգանիզմում
  • Որո՞նք են  առղջ  ապրելակերպի սկզբունքները:

Профессии русские 9

Профессии

Каждый человек может выбрать профессию, которая ему нравится и подходит. Профессия — это работа, которую человек делает каждый день, чтобы зарабатывать деньги и помогать другим.

Есть много разных профессий. Например, врач помогает людям выздоравливать, лечит болезни. Учитель учит детей, делая их умнее. Повар готовит вкусные блюда, а строитель строит дома и другие здания.

Некоторые профессии связаны с искусством. Артист играет на сцене, поет или танцует. Художник рисует картины, а музыкант играет на музыкальных инструментах.

Есть профессии, которые требуют работы с техникой. Инженер разрабатывает новые машины и устройства. Программист пишет код, чтобы создать компьютерные программы. Шофер управляет автомобилем, автобусом или такси, чтобы люди могли безопасно добраться в нужное место.

Все профессии важны, потому что каждая из них помогает обществу работать и развиваться. Выбор профессии зависит от интересов и талантов каждого человека. Кто-то хочет помогать людям, кто-то творить, а кто-то решать сложные задачи с помощью науки и техники.

Какую профессию выберешь ты?

Задание 1. Ответь устно на вопросы:

«Кто где работает?»

Учитель – ․․․ ; воспитатель – ․․․ ; врач – ․․․ ; пилот – ․․․․ ; портной – ․․․․ ; инженер – ․․․ ; артист – ․․․ , электрик – ․․․ , банкир – ․․․ , пианист – ․․․ .

  1. Учитель – в школе.
  2. Воспитатель – в детском саду.
  3. Врач – в больнице или поликлинике.
  4. Пилот – в аэропорту или на борту самолёта.
  5. Портной – в ателье или мастерской.
  6. Инженер – на предприятии, в лаборатории или проектной организации.
  7. Артист – в театре, кино, концертном зале.
  8. Электрик – на заводе, в здании или на строительном объекте.
  9. Банкир – в банке.
  10. Пианист – в концертном зале или на сцене.

Задание 2. «Кто, что делает на работе».

  • «Что делает швея?»
  • «Что делает сапожник?»
  • «Что делает дворник?»
  • «Что делает маляр?»
  • «Что делает лесоруб?»
  • Вот ответы на вопросы:
    Швея – шьёт одежду, изготавливает текстильные изделия.
    Сапожник – чинит или изготавливает обувь.
    Дворник – убирает мусор, чистит улицы, тротуары и дворы.
    Маляр – красит стены, потолки, наружные и внутренние поверхности.
    Лесоруб – рубит деревья, заготавливает лес.

Задание 3. «Скажи правильно, а где нет»

  • Строитель управляет самолётом
  • Пожарный лечит людей
  • Швея красит дом
  • Парикмахер стирает бельё
  • Почтальон выступает в цирке
  • Дворник варит обед
  • Лётчик управляет «такси»
  • Воспитатель красит стены
  • Сапожник выдаёт книги

Строитель управляет самолётом – нет (строитель строит здания).Пожарный лечит людей – нет (пожарный тушит пожары).Швея красит дом – нет (швея шьёт одежду).Парикмахер стирает бельё – нет (парикмахер стрижет волосы).Почтальон выступает в цирке – нет (почтальон доставляет почту).Дворник варит обед – нет (дворник убирает улицы).Лётчик управляет «такси» – нет (лётчик управляет самолётом).Воспитатель красит стены – нет (воспитатель работает с детьми).Сапожник выдаёт книги – нет (сапожник чинит или изготавливает обувь).

Galileo

As well as being a scientist, Galileo was interested a in painting and music. He started his studies b at medical school in Padua. Unlike most scientists at that time, who usually relied c on discussing the facts, not trying to prove them, he recognized the importance d of doing experiments to prove the facts. He is famous e for dropping different weights from the Tower of Pisa to prove that all bodies fall at the same rate, though this is probably not a true story. Through practice, he also became good f at observing the stars, and identified craters on the Moon, sunspots, and the moons of Jupiter. As a result g of studying the planet Venus, he succeeded h in proving that Copernicus was correct, and that the Earth moved around the Sun. Unfortunately, the Church authorities accused him i of publishing unacceptable ideas. In the end he was forced to choose j between being punished by the Church, or denying his own ideas. He spent most of the last nine years of his life imprisoned in his own house.

Պատմություն 9

Ստալինը պատասխանատու է բազմաթիվ մարդկանց մահվան համար իր իշխանության

ընթացքում, հատկապես 1930-ականների ընթացքում, երբ տեղի ունեցան զանգվածային մաքրմումներ (Խորհրդային Կուսակցության անդամների և պետական գործիչների հետապնդում), ձերբակալություններ և մահապատժեր։ Նրա կառավարման շրջանում, հատկապես «Մեծ ահաբեկչության» (1936-1938) ժամանակ, սպանվեցին հազարավոր մարդիկ, այդ թվում՝ կառավարության անդամներ, բանակի ղեկավարներ, մտավորականներ և նույնիսկ բարեկամներ:

Մասնավորապես, 1937-1938 թթ. ընթացքում սպանվել են Խորհրդային Միության շատ բարձր պաշտոնյաներ, այդ թվում՝ ներքին գործերի նախարար Նիկոլայ Եժովը և տարբեր մակարդակների կուսակցական գործիչներ։ Ընդհանուր առմամբ, հավանաբար, մեկ միլիոնից ավելի մարդ է զոհվել Ստալինի ռեժիմի հետևանքով՝ այս թվին բաժին են տալիս նաև այն անձինք, ովքեր մահացել են աշխատաշարժերի, ճամբարներում կամ բացահայտ ապօրինի գործողությունների արդյունքում: