Քիմիա 9

Որո՞նք են  առղջ  ապրելակերպի սկզբունքները:

• Որո՞նք են  կյանքի տարրերը` կենդանի  օրգանիզմի  հիմնական  տարրերը (մակրո-, միկրո-, ուլտրատարրերը
• Կենդանի օրգանիզմների հիմնական տարրերը կարելի է դասակարգել ըստ դրանց կիրառական նշանակության և հաճախականության հիման վրա։ Այս տարրերը բաժանվում են երեք հիմնական խմբերի՝ մակրո-, միկրո- և ուլտրատարրեր։
  1. Մակրոտարրեր (հիմնական տարրեր)
  Այս տարրերը մեծ քանակությամբ են ներկայանում օրգանիզմներում ու կենսաբառարանում և կարևոր դեր ունեն կենսագործունեության գործընթացներում:
  Ջուր (H2O)՝ կյանքի հիմնարար բաղադրիչ, հանդիսանում է քիմիական և ֆիզիկական գործընթացների իրականացման հիմնական միջավայր:
• Կենդանի  աշխարհը  քանի՞ <<թագավորության>>  է  բաժանվում
• Կենդանի աշխարհը բաժանվում է 5 հիմնական թագավորության (կարդինալի ոլորտ)՝ ամենից առաջ կյանքի կազմակերպման կարևոր տարրերից՝ ըստ օրգանիզմների կառուցվածքի, սնուցման, բազմացման ու զարգացման առանձնահատկությունների։ Այս 5 թագավորությունները հետևյալն են.
  Բակտերիաներ (Bacteria) — միաբջիջ օրգանիզմներ, որոնք չունեն միջուկ և կոչվում են պրոկարիոտներ:
  Արխեա (Archaea) — միաբջիջ պրոկարիոտներ, որոնք շատ նման են бакտերիաներին, բայց ունեն որոշակի տարրեր, որոնք տարաբերվում են սովորական бакտերիաներից։
• Ո՞րն է  կենդանի  օրգանիզմի  կառուցվածքային  միավորը,  ինչպիսի՞ կենսաբանորեն  ակտիվ  նյութեր  կան  նրա  բաղադրության  մեջ
• օրգանիզմի կառուցվածքային և գործառնական հիմնական միավորն է, որը կատարում է կյանքի բոլոր կարևոր գործընթացները, այդ թվում՝ սնունդ ստանալը, թթվածնի օգտագործումը, նյութափոխանակությունը, բազմացումը և այլ ֆիզիոլոգիական գործառույթներ։
  Բջիջի բաղադրության մեջ կան բազմաթիվ կենսաբանորեն ակտիվ նյութեր, որոնք կարևոր դեր են խաղում կյանքի գործընթացներում։ Դրանք ներառում են.
  1. Բիոմոլեկուլներ:
  Բուսական և կենդանական լիպիդներ (ճարպեր)՝ օգտագործվում են էներգիա պահելու և բջջի կառուցվածքի համար (օրինակ՝ բջջի պլազմայի մեմբրաները):
• Ինչպիսի՞  օրգանական  և  անօրգանական  նյութեր  կան  կենդանի  օրգանիզմում
• Կենդանի օրգանիզմում առկա են տարբեր օրգանական և անօրգանական նյութեր, որոնք կարևոր դեր ունեն օրգանիզմի կառուցվածքում և կենսագործունեության մեջ։ Դրանք կարելի է բաժանել երկու հիմնական խմբերի՝ օրգանական և անօրգանական նյութեր։
  1. Օրգանական նյութեր
  Օրգանական նյութերը հիմնականում պարունակում են ածխածնային (C) կապեր, ինչպիսիք են՝
  Պրոտեիններ (սպիտակուցներ)՝ բիոմոլեկուլներ, որոնք կազմված են ամինաթթուներից և իրականացնում են բազմաթիվ գործառույթներ՝ ծավալից մինչև օրգանիզմի պարբերական գործունեությունը։ Սպիտակուցները կարևոր են բջջի կառուցվածքում, նյութափոխանակությունում (էնզիմներ), հաղորդակցության մեջ (ռեցեպտորներ) և այլ բաներում։
• Ինչու՞  են  գիտնականներն  ասում. «Կյանքը սպիտակուցների  գոյության  ձևն  է…»
• Գիտնականները ասում են, որ «կյանքը սպիտակուցների գոյության ձևն է», քանի որ սպիտակուցները հանդիսանում են կյանքի հիմնական կառուցվածքային և գործառնական միավորները։ Սպիտակուցներն իրականացնում են բազմաթիվ կենսաբառարանական գործառույթներ, որոնք անհրաժեշտ են կյանքի պահպանմանը ու զարգանալուն։ Սա մի քանի պատճառներով է.
  1. Սպիտակուցները՝ կյանքի կառուցվածքային բաղադրիչներ
  Սպիտակուցները հանդիսանում են բջիջների կառուցվածքային բաղադրիչներ։ Դրանք կազմում են բջջային մեմբրաները, օրգանելլների պատերը (օրինակ՝ լիզոսոմներ, ռիբոսոմներ), դրանց մեջ ներգրավված են նաև էնզիմների և մի շարք այլ բաղադրիչներ, որոնք կարևոր են բջջի ներքին կառուցվածքի ու աշխատանքի համար։ Սպիտակուցների շնորհիվ բջիջները կարող են պահպանել իրենց ձևը և արդյունավետ գործել։
• Որո՞նք  են  սպիտակուցների, ածխաջրերի, ճարպերի, նուկլեինաթթուների, վիտամինների  գործառույթները  կենդանի  օրգանիզմում
• Որո՞նք են  առղջ  ապրելակերպի սկզբունքները: