Ինչպես է կոչվել հին ժամանակ ամանորյա

Հին ժամանակներում ամանորյա տոնակատարությունները Հայաստանի տարբեր տարածաշրջաններում ունեցել են տարբեր անուններ, որոնցից որոշները սերտորեն կապված են տարբեր կրոնական կամ ժողովրդական սովորույթների հետ:

1. Սուրբ Ծնունդ – Հայկական ավանդույթի համաձայն, Սուրբ Ծնունդը միշտ եղել է հնում ամանորյա տոնակատարության հիմնական մասը, քանի որ հայերը դեռ վաղ քրիստոնեական ժամանակաշրջանից սկսել են տոնել այս տոնը, որը համընկնում է հունվարի 6-ին։
2. Սուրբ Աստվածածին – Հին ժամանակներում Սուրբ Ծնունդը հաճախ համադրվում էր նաև Սուրբ Աստվածածնի տոնի հետ, որն առանձնահատուկ նշանակություն ուներ Հայաստանում։
3. Նոր տարի – Հայոց հին ավանդույթներում նաև նշվում էր Նոր տարվա սկիզբը, որին հաջորդում էին տարբեր տոնախմբություններ, սակայն հին հայերը հիմնականում նշել են Սուրբ Ծնունդը, քանի որ դա ավելի կարևոր նշանակություն էր ունեցել։

Ինչ է ամանոր

Նոր տարին՝ որպես տոն, շեշտակիորեն կապված է ժամանակի անցման հետ՝ տարեսկզբի տոնախմբությունների, առօրյա կյանքից դադարելու ու նորից սկսելու ավանդույթներով: Նոր տարին խորհրդանշում է ոչ միայն ժամանակի շրջադարձը, այլև նոր հնարավորություններ, փոփոխություններ ու թարմ սկիզբներ:

Նոր տարվա նշանակությունը

1. Ժամանակի փոփոխություն: Նոր տարին մթնոլորտ ստեղծում է անցյալից ապագա անցնելու համար: Սա նշանակում է, որ տարին ավարտվում է, և սկսվում է նոր շրջան, որը կարող է բերել նոր հնարավորություններ ու նպատակներ: Սա նաև մարդու ներքին վերափոխման ու նոր սկսելու անհրաժեշտության խորհրդանիշ է:
2. Ապագայի հույս: Նոր տարին նոր երազանքներ, նպատակներ ու հույսեր է ներշնչում: Սկսվում է նոր ճանապարհ, որն կարող է հանգեցնել ավելի լավ և ավելի երջանիկ ապագայի:
3. Ժողովրդական ավանդույթներ: Աշխարհի տարբեր ժողովուրդների մոտ Նոր տարին նշվում է տարբեր ավանդույթներով: Հաճախ դա նշում է նաև բնական շրջադարձի՝ դեկտեմբերի 31-ից հունվարի 1-ին անցումը, ինչն ունի խորը խորհրդանշական նշանակություն՝ ինչպես ժամանակի, այնպես էլ տարվա եղանակների փոփոխությունը:
4. Ընդմիջում ու տոնախմբություն: Նոր տարին հաճախ նշվում է հանգստյան օրերին, և դա հնարավորություն է տալիս մարդկանց մի փոքր դադար առնելու աշխատանքից և ընդգրկվելու տոնակատարություններում, ընտանեկան հավաքույթներում կամ սոցիալական միջոցառումներում:

Հայկական ավանդույթները

Հայաստանի բնակիչները տարիներ շարունակ Նոր տարվա տոնը նշում են իրենց հատուկ ավանդույթներով: Նախկինում, հայկական տոնացույցում Նոր տարին տարբեր ժամանակներում էր նշվում, բայց այսօր ամենատարածվածը հունվարի 1-ն է, որ համընկնում է միջազգային Նոր տարվա տոնակատարությանը:

• Սուրբ Ծնունդ և Նոր տարի: Հայկական ավանդույթով Սուրբ Ծնունդը ու Նոր տարին նշվում են հունվարի 6-ին: Հավատում են, որ այս օրը շնորհիվ է Աստծո ծնունդի և հոգևոր վերածնունդի:
• Տոնական սեղան: Նոր տարվա երեկոյան հայկական սեղանին սովորաբար են լինում պլավ, քաթը, խոզի միս և տարբեր մթերքներ, որոնք խորհրդանշում են առատություն և բարեկեցություն:
• Սիմվոլիկ պտուղներ և նվերներ: Նոր տարվա ժամանակ հայերը հաճախ իրար նվերներ են տալիս, իսկ տոնական սեղանների վրա դրվում են մեղր, ընկույզ, դարեհ, գազար ու նարինջ, որոնք խորհրդանշում են կյանքում քաղցրություն, առատություն ու բարօրություն:

Եվրոպական երկրներում որ որերնեն նոր տարին

Եվրոպական երկրներում Նոր տարվա տոնը նշվում է տարբեր օրերով՝ կախված թե ինչպիսի տոնածեսներ ու ավանդույթներ ունեն։ Ավելի կոնկրետ, շատ երկրներ հետևում են միջազգային տոնացույցին՝ հունվարի 1-ին, բայց որոշ երկրներում տոնի նշումը կապված է նաև դավանական, պատմական կամ կալենդարային տարբերությունների հետ:

1. Հունվարի 1 (միջազգային Նոր տարի)

Եվրոպայի շատ երկրներում Նոր տարին նշվում է հունվարի 1-ին, որը համարվում է համաշխարհային Նոր տարվա սկիզբը, և այդ օրը տոնակատարություններն ու բացօթյա միջոցառումները տարածված են։ Այս օրը կիրառվում է գրեթե բոլոր եվրոպական երկրներում, այդ թվում՝

• Անգլիա
• Ֆրանսիա
• Գերմանիա
• Իտալիա
• Սպանիա
• Պորտուգալիա
• Նորվեգիա
• Շվեդիա
• Դանիա
  և այլ երկրներ։ Այս տոնը շատ տարածված է, ու այն նշվում է խոշոր փառատոներով, գիշերային հանդիպումներով, խարույկներով, համերգներով ու միջավայրի փոփոխությամբ:

2. Սուրբ Ծնունդը (Դեկտեմբեր 25)

Նմանապես, Եվրոպայում շատ երկրներ նշել են Սուրբ Ծնունդը՝ դեկտեմբերի 25-ին, որը կիսում է Նոր տարվա տոնակատարությունը։ Այս տոնը հատկապես կարևոր է քրիստոնյա երկրներում։ Օրինակ՝

• Հունաստան
• Պոլանդիա
• Իտալիա
• Լեհաստան
• Չեխիան
  կիրառում են Սուրբ Ծնունդը՝ որպես մի քանի օր տևող տոնակատարություն, և այն համարվում է Նոր տարվա նախօրեին կամ հետագայում:

3. Սուրբ Սիլվեստրի տոն (Դեկտեմբեր 31)

Շատ երկրներում, հատկապես գերմանախոս երկրներում, կարևոր է Սուրբ Սիլվեստրի օրը (հունվարի 1-ից առաջ՝ դեկտեմբերի 31-ին), որը Նոր տարվա գիշեր է։ Այս օրը տոնվում է որպես տարվա ավարտ, և փառատոներին մասնակցելու ավանդույթը շատ տարածված է։
Սուրբ Սիլվեստրը տոնվում է մի շարք եվրոպական երկրներում, ինչպիսիք են՝

• Ավստրիա
• Գերմանիա
• Շվեյցարիա
• Լյուքսեմբուրգ
• Բելգիա
  Եվ այդ օրը մեծ համերգներ, կրակոտ շոուներ, տոնավաճառներ ու գիշերային հանդիսություններ են կազմակերպվում։

4. Օրթոդոքսական Նոր տարի (Հունվարի 7)

Օրթոդոքսական եկեղեցիներն ու նրանց հետևորդները, որոնք օգտագործում են հին-Julian կալենդարը, նշում են Նոր տարին հունվարի 7-ին։ Սա վերաբերում է այնպիսի երկրներին, ինչպիսիք են՝

• Ռուսաստան
• Ուկրաինա
• Սերբիա
• Մոլդովա
• Բուլղարիա
• Հունգարիա
  Որոշ այլ երկրի բնակչություն ևս նշում է այս օրվան որպես Նոր տարվա սկիզբ։ Այստեղ նշվում է Սուրբ Ծնունդը հունվարի 7-ին՝ հունվարի 1-ը համարվում է Սուրբ Ծննդի նախօրեն։

5. Նոր տարվա տոնակատարություններն այլ օրերին

Եվրոպական որոշ երկրներում կան նաև հատուկ ավանդական տոնակատարություններ, որոնք կապված են Նոր տարվա հետ, բայց չեն համընկնում հունվարի 1-ին կամ հունվարի 7-ին: Օրինակ՝

Կար մի աղջիկ: Ամբողջ օրը նա սրինգ էր նվագում: Երբեմն այնքան արտասովոր էր լինում նրա նվագը, որ անցորդները կանգնում ու լսում էին:Աղջիկը նվագում էր երկնքի մաքրության, օվկիանոսի խորության, անտառի թարմության, մարդկանց և նրանց ցանկությունների, նրանց զգացմունքների ուժգնության և անկայունության մասին: Մի խոսքով` այն մասին, թե ինչպես էր ինքը պատկերացնում կյանքը: Սակայն մի օր մարդիկ սկսեցին պատմել նրան այն մասին, որ կյանքում ամեն ինչ բոլորովին էլ այնպես չէ, ինչպես ինքն է պատկերացնում: Եվ հենց որ նա հավատաց մարդկանց, սրինգը դադարեց նվագել:

— Ինչո՞ւ չես ուզում նվագել, սրինգ, – հարցրեց տրտմած աղջիկը:

— Ոչ թե ես չեմ ուզում նվագել, դու այլևս չես լսում ինձ, – տխուր պատասխանեց սրինգը և լռեց:Աղջիկը նստեց աթոռին և լաց եղավ: Ինչպե՞ս ապրել առանց սրինգի, չէ՞ որ դա միակ բանն էր, որ ինքը կարող էր անել:

— Մի տխրիր, – ասաց սրինգը, – դու դեռ լսո՞ւմ ես ինձ:

— Այո, – ասաց աղջիկը` ափով սրբելով արցունքները:

— Դե ուրեմն, կենտրոնացիր: Այս Սբ. Ծննդյան տոնին քո առջև կբացվի երկու աշխարհ. Աշխարհ` ուրիշ մարդկանց աչքերով և աշխարհ` քո աչքերով: Սակայն ապագա կյանքի համար դու պետք է ընտրես դրանցից մեկը: Եթե դու նախընտրես աշխարհն ուրիշ մարդկանց աչքերով, կդառնաս ունկնդիր, և քո կյանքի աղբյուրը միշտ կենտրոնացած կլինի ուրիշների կարծիքների վրա: Իսկ եթե նախընտրես աշխարհը քո աչքերով, ապա հնարավոր է, որ կրկին լսես ինքդ քեզ և կրկին նվագես: Սակայն ստիպված կլինես այլևս ոչ ոքի չլսել և անգամ` չսխալվել:

— Օ, որքան լուրջ է այդ ամենը, – ասաց աղջիկը և արագ վեր կացավ աթոռից:

Մի քանի օր անց եկավ Սբ. Ծննդյան տոնը: Տնեցիները հավաքվեցին հյուրասենյակում, սկսեցին քննարկել ինչ-որ բաներ, կատակել, վիճել: Սակայն աղջիկը նրանց չէր լսում: Նա խորհում էր, թե երկու աշխարհներից ո՞րն ընտրել: Եվ հանկարծ սեղանի շուրջ հավաքվածներից մեկը բարձրաձայն ասաց. «Ես չեմ կարող գրել այնպիսի պիեսներ, ինչպիսիք գրել է Շեքսպիրը: Սակայն իմ առավելությունն այն է, որ ես կարող եմ գրել իմ պիեսները»: Մեծահասակները ծիծաղեցին, իսկ աղջիկը պապանձվեց, որովհետև հասկացավ, որ յուրաքանչյուր մարդու առավելությունն այն է, որ միայն ինքն է այդպիսին: Եվ ինչ-որ վառ և արտասովոր բան ստեղծելու համար բոլորովին էլ պետք չէ լսել այլ մարդկանց, որովհետև յուրաքանչյուր մարդ ինքնին հրաշք է, և այդ հրաշքը թաքնված է հենց իր մեջ: Պարզապես շատերը ժամանակավորապես մոռացել են այդ մասին, և ահա` չգիտեն ինչ անել` ուրիշների խորհուրդներին հետևելուց բացի: Աղջիկը դուրս վազեց սենյակից, վերցրեց սրինգը, վերադարձավ հյուրասենյակ և բարձրացավ աթոռին:

— Ուշադրություն եմ խնդրում: Հիմա ես ձեզ համար կնվագեմ:

Մեծահասակները ժպտացին, ծափահարեցին: Ահա թե ինչ արտասովորն է իրենց դուստրը: Ինչ ինքնավստահորեն է պահանջում ուշադրություն իր հանդեպ, անգամ աթոռի վրա բարձրացավ: Իսկ երբ աղջիկը սկսեց նվագել, մեծահասակները լռեցին: Նրանց մտքով էլ չէր անցնում, որ այդ Սբ. Ծննդյան տոնին իրենց տանը տեղի էին ունենում իրական հրաշքներ: Հրաշքներ` իրենց աղջկա աչքերով:

Երկրորդ տարին է արդեն, ինչ նա շաբաթը երեք անգամ հաճախում է մարզումների:

.Այս նախադասության մեջ երկրորդ բառը ցույց է տալիս թվային կարգ, իսկ երեք բառը՝ քանակ: Դրանք թվականներ են:
Կան թվային իմաստ արտահայտող այլ խոսքի մասեր ևս, ինչպես՝ տասնյակ, եռակի, հազարավոր, շատ, այդքան, քանի, հինգանոց, եռակողմ: Սակայն սրանք թվականներ չեն: Մեր նախադասության մեջ գործածված թվականները կարող են գրվել նաև թվերով՝  2-րդ, 3, իսկ վերը նշված բառերը թվերով արտահայտվել չեն կարող:

.Առարկաների թիվ կամ թվային կարգ ցույց տվող բառերը կոչվում են թվականներ:
Թվականները լինում են երկու տեսակի` քանակական և դասական:

Թվականների գործածությունը գոյականաբար
Թվականները նախադասության մեջ սովորաբար լինում են գոյականական անդամի լրացում, սակայն հաճախ ածականների նման կարող են գործածվել գոյականաբար: Այդ դեպքում թվականը հանդես է գալիս գոյականին բնորոշ պաշտոններով, քանի որ իր մեջ պարունակում է այն գոյականի իմաստը, որը նախադասության մեջ չի նշվում կամ չի կրկնվում, բայց իմաստով հասկացվում է: Նման կիրառության մեջ թվականը կարող է գոյականի նման հոդ ստանալ և հոլովվել:

Օրինակ
Իմ մարզիկները լավ են պատրաստվել. երեքից էլ գոհ եմ: Քսանյոթերորդը մեր բնակարանն է:

Թվականների գրությունը
Բարդ և բարդածանցավոր թվականներն իրենց կազմությամբ կցական կամ հարադիր բարդություններ են:

Կցական բարդություններ են այն բոլոր թվականները, որոնք կազմված են տասնավորից ու միավորից՝  11 -ից մինչև 99-ը:  Այս թվականների բաղադրիչները գրվում են միասին:

Հարադիր բարդություններ են 100-ից բարձր բոլոր թվականները, 100,1000 և ավելի բարձր թիվ ցույց տվող թվականների բաղադրիչները գրվում են առանձին՝ չորս հազար, հարյուր քսանվեց:

Դասական թվականները կազմվում են բացարձակ թվականներին ավելացնելով  -րորդ  կամ —երորդ  վերջածանցները. երկու, երեք, չորս թվականներին ավելացվում է -րորդ,  ինչպես՝ երկրորդ, երրորդ, չորրորդ, բոլոր մյուս թվականներին` — երորդ ածանցը, ինչպես՝ հինգերորդ, վեցերորդ, քսաներորդ, երեքհարյուրերորդ և այլն:

Դասական թվականները կազմվում են՝  2,3,4   բացարձակ թվականներին ավելացնելով -րորդ, մնացածներին՝  —երորդ  վերջածանցները:

Երեսուն թվականը գրվում է ր-ով, քառասուն-ը՝ ռ-ով: 9-ը միշտ գրվում է երեք տառով՝  ինն  կամ ինը: 80-ի ճիշտ ձևն է՝ ութսուն:

Տասը թվականի ը հոդը բառակազմության մեջ փոխվում է ն-ի՝ տասնչորս:

Թվականները կարող են արտահայտվել հայերեն այբուբենի տառերով` նրանց թվական արժեքի համապատասխան` Ա (1 կամ 1-ին), Բ (2 կամ 2-րդ), ժ (10 կամ 10-րդ), ԺԴ (14 կամ14-րդ), Ճ (100 կամ100-րդ) Ռ (1000 կամ1000-րդ)  և այլն:

Գործնական աշխատանք
1.Բերված բառերից ո՞րը թվական չէ:

մեկ չորրորդ զույգ քսաներորդ

«Մեկ չորրորդ» արտահայտությունը ցույց է տալիս մասնիկը, բայց չի վերաբերում կոնկրետ թվի:
«Զույգ» բառը բացատրում է երկու միավորի միասնությունը, բայց չի արտահայտում կոնկրետ թիվ:

2. Բերված բառերից ո՞րն է թվական:

յոթական եռակի ոչ մի

3. Բերված տառակապակցություններից յուրաքանչյուրի դիմաց գրի՛ր թվային արժեքը (բառերով): 

1.  ՔՅԿէ — 

2.  ԾԸ — 

4.Հետևյալ թվերը արտահայտի՛ր տառակապակցությամբ՝ ըստ տառերի թվային արժեքի: Գրի՛ր մեծատառերով:

1. 1769-

2. 48-

3. 207-

1769
1-ին տառը՝ Ր (178)
7-րդ տառը՝ Թ (19)
6-րդ տառը՝ Ո (19)
9-րդ տառը՝ Ի (10)

1769-ը ստանում ենք՝ ՐԹՈԻ:

48
4-րդ տառը՝ Դ (4)
8-րդ տառը՝ Չ (12)

48-ը ստանում ենք՝ ԴՉ:

207
2-րդ տառը՝ Բ (2)

5.Հետևյալ թվականներից ո՞րն է սխալ գրված:

հարյուրմեկ, իններորդ, միլիոն, տասնհինգ

5.Հետևյալ նախադասությունից դո՛ւրս գրիր այն թվականը, որը գործածված է գոյականաբար: 

Այդ գիտնականը վարժ խոսում էր երեսունինը լեզվով, մասնակի տիրապետում տասնմեկին:

Երեսունինը» թիվը գործածվում է որպես ներքին թիվ (հետևյալ գոյացում).

6.Տվյալ նախադասություններից յուրաքանչյուրից դո՛ւրս գրիր գոյականաբար գործածված թվականները, որոշի՛ր դրանց առումը: Առում չունենալու դեպքում վանդակում գրի՛ր՝ չունի:

1. Առաջին հարկի բարձրությունը հասնում էր երեսուն մետրի, երկրորդ հարկի բարձրությունը՝ քսանի:

2. Այդ գիտնականը մասնակի տիրապետում էր տասնմեկ լեզվի, վարժ խոսում էր երեսունիննով:

Թվականը՝ 1. 

, առումը՝ դասական

, առումը՝ քանակական

1. Առաջին նախադասությունից գոյականաբար գործածված թիվը «երեսուն» է (երեսուն մետրի բարձրություն), քանի որ այն նշում է մետրի քանակը։

Առումը՝ «առում ունի», քանի որ դա կշռադատման կամ չափման միավոր է։

2. Երկրորդ նախադասությունից գոյականաբար գործածված թիվը «տասնմեկ» է (տասնմեկ լեզվի), քանի որ այն վերաբերում է լեզուների քանակին։

Առումը՝ «առում ունի», քանի որ դա ընդգծում է լեզուների քանակը։

3. Երրորդ նախադասությունից գոյականաբար գործածված թիվը «երեսունինը» է (երեսունիննով լեզվով խոսելը), քանի որ այն վերաբերում է լեզուներին, որոնք գիտնականը տիրապետում է։

7.Տրված նախադասություններից յուրաքանչյուրից դո՛ւրս գրիր գոյականաբար գործածված թվականները, որոշի՛ր դրանց հոլովը: 

1. Սյուները քսանչորսն են. դրանց բարձրությունը երեսուն մետր է:

2. Սենյակներից երրորդում չորս պահարան կար:

Թվականը՝ 1. 

, հոլովը՝ 2.  

, հոլովը՝

1. Առաջին նախադասություն՝
   • Գոյականաբար գործածված թիվը՝ «քսանչորս» (սյուների քանակը):
   • Հոլովը՝ նշական (ռեգիստրային), քանի որ այն պետք է հոլովվի որպես «քսանչորս», չի ենթարկվում հոլովների փոփոխության։
   • Երրորդ նախադասություն:
     • Գոյականաբար գործածված թիվը՝ «երրորդ» (սենյակի համար):
     • Հոլովը՝ բառահյուսական հոլով (երրորդ՝ ի՛նքը, հավաստված ըստ լեզվի)

8.Տրված թվականները գրի՛ր բառերով:

19 

108

19 — տասնինը
108 — հարյուր ութ

9. Դո՛ւրս գրել տեքստում եղած թվականները, որոշե՛լ գրության
ձևը (արաբական թվանշաններով, այբուբենի տառերով և այլն)։ Թվականները
գրել բառերով և նշե՛լ տեսակները։ Դո՛ւրս գրել նաև թվականներով
կազմված բառերը (գոյական, ածական)։

Զվարթնոց. Վաղարշապատի Ս. Գրիգոր. վաղ միջնադարի հայկական ճարտարապետության
հուշարձան Արարատյան դաշտում՝ Էջմիածնից 3 կմ հարավ։
Ըստ հայ պատմիչների վկայության և պահպանված հունարեն արձանագրության՝
կառուցել է Ներսես Գ Իշխանցի (Շինող) հայոց կաթողիկոսը, և նրա գահակալության
տարիներից էլ՝ 641-661, արտածվում է Զվարթնոցի կառուցման ժամանակը։
Ըստ Մովսես Կաղանկատվացու՝ Զվարթնոցը օծվել է 652-ին։ Թ. Թորամանյանի
կարծիքով շինարարությունը սկսվել է 643-ին և հիմնականում ավարտվել 652-ին։
Զվարթնոցը կանգուն է եղել մինչև X դ. վերջը. ավերման պատճառի մասին մեզ
հայտնի պատմական աղբյուրները լռում են։ Ըստ պեղված նյութերի՝ նախքան
Զվարթնոցը այստեղ եղել են հնագույն և IV-V դդ. կառույցներ։ Տեղանքի ցածրիկ,
շրջանաձև բլրակը պարագծով շրջապատված է յոթաստիճան բազմանիստ հենապատով
(բացի հարավարևմտյան մասից, ուր պալատն է)՝ կազմելով սալահատակ
պատվանդան, որի կենտրոնում կառուցվել է տաճարը։ 1905-ին Թ. Թորամանյանը
ստեղծեց Զվարթնոցի գիտական վերակազմությունը։ Ըստ պահպանված
հատակաձևի և այդ վերակազմության՝ կառույցի ծավալատարածական հորինվածքի
կորիզը քառակոնքն է, որը ցածում շրջապատված է երկհարկ պարարկյալ
սրահով (տրամագիծը՝ 35,75 մ), իսկ վերևում՝ կիպ պարփակված գլանային պատով։
Կիսագմբեթ, հիմնական առանցքներով խաչաձև տեղադրված 4 կոնքերը
միմյանց են կապվում բարդ կտրվածքի, զանգվածեղ, վերևում կամարակապ մայր
մույթերով՝ գմբեթակիր քառակուսին, որից անցումը թմբուկի բոլորակին իրականացված
է առագաստների միջոցով։ Կոնքերը, բացի արևելյանից, որը հոծ է և ամփոփում
է բեմը, իրենց ստորին մասում սյունակազմ են (6-ական սյուն, տրամագիծը՝
0,6 մ)։ Սյուներն ավարտվում են կողովաձև, խոյազարդ խոյակներով և
միմյանց կապվում կամարներով։
Ըստ «Հայկական սովետական հանրագիտարանի»

10. Գրե՛լ բառերով։
9, 12, 99, 50, 60, 70, 80, 100, 1938, II, III, IV,  54, 847, 6985, 12546, 68, 95, 15, 58, 697, 89։

9 — ինը
12 — տասներկու
99 — ինսուն ինը
50 — հիսուն
60 — վաթսուն
70 — թաթսուն
80 — ութսուն
100 — հարյուր
1938 — հազար իննսունութ
II — երկրորդ
III — երրորդ
IV — չորրորդ
54 — հիսուն չորս
847 — ութ հարյուր քառասունյոթ
6985 — վեց հազար ինը հարյուր ութսուն հինգ
12546 — տասներկու հազար հինգ հարյուր քառասունվեց
68 — վաթսուն ութ
95 — ինսունհինգ
15 — տասնհինգ
58 — հիսուն ութ
697 — վեց հարյուր իննսուն յոթ
89 — ութսունինը

 11.Ո՞ր շարքի բոլոր թվականներն են կազմությամբ պարզ
(արմատական):
1. տասնինը, երեսուն, ինը
2. քառասուն, մեկ, հազար
3. յոթ, միլիարդ, հարյուր
4. տասը, երկու, տասնմեկ
5. ինը, միլիարդ, քսանչորս
6. տասնութ, քսանութ, հարյուր
7. տասնմեկ, երեսուն, երեք
8. տասը, երկու, տասնմեկ

• 1-ին շարքը՝ ինը
• 2-րդ շարքը՝ մեկ
• 3-րդ շարքը՝ յոթ
• 4-րդ շարքը՝ երկու
• 5-րդ շարքը՝ ինը
• 6-րդ շարքը՝ չունի պարզ թվեր
• 7-րդ շարքը՝ երեք
• 8-րդ շարքը՝ երկու

12. .Քանակական թվականները դարձրեք դասական՝ երեք, երկու, տասնհինգ, վաթսունմեկ, քսանյոթ, չորս, իննսունինը, հարյուր հինգ:

5. .Գրեք յուրաքանչյուր թվականից երկուական օրինակ:

Քանակական-
Դասական-
Բաշխական-
Կոտորակային-