հարց1)14:2=7

7×3=21դետալ

հարց2)32:4=8

8×3=24

հարց3)12:2=6

6×3=18

հարց4)85×12=1020

1020:34=30

հարց

հարց2)26×100=2600 2600:60=40

հարց3)27:3=9

հարց4)15:100=6

15+9=24

6×100:24=25

Հհարց5)40×20:100=8

40+10=50

8:50×100=16

հարց6)

8)3+4=7

63:7=9

9×3=27

հարց)9

12:4=3

3×11=33

հարց10)

5-3=2

28:2=14

14×8=112

Տանը

1)15:3=5

5×2=10

2) 4/5

3)

Մայիսի 16

Здравствуйте! Меня зовут Маша. Мне восемь лет. Я учусь в школе, в третьем  классе. У меня большая семья. У меня есть дедушка, бабушка, папа, мама, брат и сестра. Моего папу зовут Арташес,  а маму-Лена. У моего папы тёмные волосы и голубые  глаза. У моей мамы длинные волосы и зелёные глаза. Мой папа врач, он работает в больнице.Моя мама учительница, она работает в школе.   Моему брату пять лет, а сестре- три года.  Я очень люблю свою семью!

Բարև Ձեզ! Իմ անունը Մաշա է։ Ես ութ տարեկան եմ։ Ես դպրոցական եմ, երրորդ դասարան։ Ես մեծ ընտանիք ունեմ։ Ես ունեմ պապիկ, տատիկ, հայր, մայր, եղբայր և քույր։ Հորս անունը Արտաշես է, իսկ մայրիկիս անունը՝ Լենա։ Հայրս ունի մուգ մազեր և կապույտ աչքեր։ Մայրս երկար մազեր ու կանաչ աչքեր ունի։ Հայրս բժիշկ է, նա աշխատում է հիվանդանոցում, մայրս ուսուցչուհի է, նա աշխատում է դպրոցում։ Եղբայրս հինգ տարեկան է, քույրս՝ երեք տարեկան։ Ես շատ եմ սիրում իմ ընտանիքը:

Вопросы:

1. Как зовут девочку? Маша
2. В каком классе учится девочка? 3
3. Расскажи о своей семье?
4. У тебя есть брат или сестра? брат
5. Как зовут твою  маму? Лена
6. Как зовут твоего папу?

Ժամանակակից հայերենում գոյականն ունի երկու առում՝ որոշյալ ու անորոշ։

Որոշյալ առումով դրված գոյականները ցույց են տալիս խոսողին ու խոսակցին հայտնի առարկաներ։ Անորոշ առումով դրվում են այն գոյականները, որոնց անվանած առարկաները հայտնի չեն խոսողին։ Որոշյալի կարգը ժամանակակից հայերենում արտահայտվում է Ն կամ Ը հոդերի միջոցով, որոնց հակադրվում են 0 կամ մի ձևերը, որոնք արտահայտում են անորոշի կարգը։

Ժամանակակից հայերենում Ն կամ Ը որոշիչ հոդ են ստանում միայն ուղղական ու տրական հոլովաձևերը, ընդ որում` Ն հոդ ստանում են ձայնավորով վերջացող բառերը, Ը հոդ՝ բաղաձայնով վերջացողները։ Կապակցված խոսքում բաղաձայնով վերջացող բառերի Ը  որոշիչ հոդը կարող է փոխարինվել Ն հոդով, եթե բառին հաջորդում է ձայնավորով սկսվող բառ։

1. Ուշադրությո´ւն դարձրու ընդգծված գոյականների ձևերին և իմաստներին, գտի´ր տարբերությունները:

Ա. Դերձակը հագուստ էր կարում: Բ. Դերձակը հագուստն էր կարում:

Ա. Փողոցում գիրք  էր վաճառվում: Բ.  Փողոցում գիրքը  վաճառվում էր:

Ա.Ծովային մի թռչուն երկար ժամանակ լողում ու սուզվում էր:

Բ.  Ծովային  թռչունը երկար ժամանակ լողում ու սուզվում էր:

Ա. Անտառում մի որսորդի հանդիպեց: Բ. Անտառում որսորդին հանդիպեց:

Ա. Այստեղ հավանաբար արջ է պառկած եղել: Բ. Հավանաբար արջն այստեղ է պառկած եղել:

2.Ուշադրությո՛ւն դարձրու ընդգծված գոյականներին և հա’րց տուր դրանց։

Ա. Անտառի  թավուտում ծուղակ է դրված: Բ. Ծուղակն անտառի  թավուտում է դրված:

Ա. Վագրի համար փորված  փոսի մեջ փիղ է ընկել: Բ. Փիղն  ընկել է վագրի համար փորված  փոսի մեջ:

Ա. Ինչ-որ որսագողեր ծառերի մեջ ցանց են կապել՝ զեբրեր որսալու համար: Բ.Որսագողերը ծառերի մեջ ցանց են կապել՝ զեբրերին որսալու համար:

Ա. Նա ուսապարկից մի տուփ  հանեց: Բ. Նա ուսապարկից հանեց տուփը:

3. Տրված արտահայտություններից յուրաքանչյուրով երկու նախադասություն կազմի՛ր` դրանք գործածելով.
ա) ուղիղ իմաստով,
բ) որպես դարձվածք:
Ձեռքով անել, աչքը մտնել, ձեռք մեկնել, (ինչ-որ բանի) տակ մտնել:

Դաս 15.

Կրկնենք անցածը

Առաջադրանքներ(դասարանում)

1) Գտե՛ք ամենափոքր հնգանիշ թվի և ամենամեծ եռանիշ թվի տարբերությունը։

1000000000:1000000=1000

2) Քանի՞ անգամ է միլիարդների դասի ամենափոքր կարգի

միավորը մեծ միլիոնների դասի ամենափոքր կարգի միավորից։

Իսկ քանի՞ անգամ է միլիոնների դասի ամենամեծ կարգի

միավորը մեծ հազարների դասի ամենամեծ կարգի միավորից։

900000000:9000=100000

3) 50 թիվը նախ մեծացրել են 25 %-ով, ապա ստացված թիվը փոքրացրելեն 20 %-ով։ Ինչպիսի՞ թիվ է ստացվել` 50-ից մե՞ծ, թե՞ փոքր։

50:4=12,5

50+12,5=62,5

62,5:5=50

4) AB հատվածի երկարությունը 14 սմ է։ Նրա վրա նշված է այնպիսի

M կետ, որ AM = 9 սմ, և այնպիսի K կետ, որ BK  = 3 սմ։ Գտե՛ք MK հատվածի երկարությունը։

14-9=5

5-3=2

Լրացուցիչ(տանը)

5) Քանի՞ անգամ է յուրաքանչյուր հաջորդ դասի ամենամեծ կարգի

միավորը մեծ նախորդ դասի ամենափոքր կարգի միավորից։

6) Լուծե՛ք հավասարումը.

ա) (x + 324) + 18 = 555,           դ) (x – 90) – 617 = 1000,

բ) (x + 10) – 56 = 344,              ե) 136 + (x – 26) = 839,

գ) (x – 83) + 215 = 940,            զ) 405 + (x + 394) = 2505։

7) Գրե՛ք երկու կանոնավոր և երեք անկանոն կոտորակներ, որոնցից

յուրաքանչյուրի համարիչի և հայտարարի գումարը հավասար է 18‐ի։

8) Հետևյալ թվերը դասավորե՛ք աճման կարգով.

20-ի 7 %-ը, 15-ի 8 %-ը, 90-ի 3 %-ը, 100-ի 5 %-ը։

Это мой ручка. Это моя карандаш. Это моя стол. Это моё упражнение.

Это моя мама. Это моё окно. Это моя класс. Это моё комната. Это моё окно.

Это моя дом. Это моя бабушка. 3. Это моя слово. Это моя учебник.

Это моя подруга. 6. Это письмо. Это моя журнал. Это … семья

Դաս 14.

9. Տասնորդական կոտորակների կլորացումը

Տեսական նյութ

Առօրյա հաշվարկումներում շատ հաճախ կատարում են թվերի կլորացում, այսինքն՝ նրանց փոխարինում ուրիշ, նրանցից ոչ շատ տարբերվող թվերով, որոնց փոքր կարգերում զրոներ են։

Օրինակ՝ ենթադրենք, թե պետք է ցանկապատել ուղղանկյունաձև

հողամասը, որի պարագիծը 628,816 մ է։ Իհարկե, անհրաժեշտ շինանյութի քանակությունը հաշվարկելիս սանտիմետրերն ու միլիմետրերը հաշվի չեն առնվում։ Եվ այդ պատճառով տվյալ թիվը կլորացնում են՝ նրա վերջին երկու կարգերում գրված թվերը փոխարինելով 0‐ներով և համարելով, որ այն մոտավորապես հավասար է 628,8‐ի։ Դա գրի է առնվում այսպես.

                      628,816 ≈ 628,8 ։

628,816  ≈ 629

4,62m ≈ 4,6m

Այստեղ տրված թիվը փոխարինված է ավելի փոքրով. մոտավոր թիվը` 628,8-ը, 628,816-ից փոքր է (պակաս է) 0,016-ով։ Ասում են, որ այս դեպքում կատարված է պակասորդով կլորացում մինչև տասնորդականների կարգը։

Մինչև տվյալ կարգը պակասորդով կլորացման ժամանակ բոլոր

թվանշանները, որոնք թվի գրառման մեջ գրված են տվյալ կարգից

աջ, փոխարինվում են 0-ներով։

Նույն 628,816 թիվը կարելի է կլորացնել նաև հավելուրդով՝ համարելով, որ 628,816 ≈ 628,9։ Այս դեպքում մոտավոր թիվը տրվածից

մեծ է 0,084-ով։

Մինչև տվյալ կարգը հավելուրդով կլորացման ժամանակ բոլոր թվանշանները, որոնք թվի գրառման մեջ գրված են տվյալ կարգից

աջ, փոխարինվում են 0-ներով, իսկ տվյալ կարգի թվին 1 է գումարվում։

Որպեսզի մինչև տվյալ կարգը թվի կլորացումը կատարվի նվազագույն սխալով, պետք է վարվել հետևյալ կերպ.

ա) եթե թվի գրառման մեջ տվյալ կարգից աջ գրված է 0, 1, 2, 3,

4 թվանշաններից մեկը, ապա պետք է կատարել պակասորդով

կլորացում.

բ) եթե թվի գրառման մեջ տվյալ կարգից աջ գրված է 5, 6, 7, 8,

9 թվանշաններից մեկը, ապա պետք է կատարել հավելուրդով

կլորացում։

Առաջադրանքներ(դասարանում)

1) Թիվը պակասորդով կլորացրե՛ք մինչև տասնորդականները.

ա) 0,9382 ≈ 0,9        դ) 1,0625 ≈ 1,,6           է) 200,18  ≈ 200,1,

բ) 28,2897 ≈ 28,2,       ե) 80,0388 ≈ 80,         ը) 567,9111 ≈ 567,

գ) 100,5621 =, 100,6     զ) 6,0999= ,6,1           թ) 0,0008= ,0,

2) Ասե՛ք, թե մինչև որ կարգն է կլորացված թիվը.

ա) 93,6527 ≈ 93,65 ,100    գ) 0,563891 ≈ 0,564 ,1000       ե) 0,7014 ≈ 1 ,

բ) 734,82 ≈ 735 ,100           դ) 0,563891 ≈ 0,6 , 10         զ) 0,102 ≈ 0 10

3) Հաշվե՛ք և պատասխանը կլորացրե՛ք մինչև հարյուրերորդականները.

ա) 0,377 + 3,409 – 2,1006,

    գ) 4,5 + 0,3796 + 1,225,

բ) 12,4589 – 6,27 + 1,395,      դ) 0,1 – 0,01 – 0,001:

Լրացուցիչ(տանը)

4) Թիվը հավելուրդով կլորացրե՛ք մինչև հարյուրերորդականները.

ա) 7,8932 ≈7,89       դ) 0,9999 =,0,99           է) 2,3845= ,2,8

բ) 85,0639 =,85, 69     ե) 65,6788 ,65,88         ը) 18,0936 ,18,9

գ) 0,1111 ,        զ) 721,8957 ,   =721,897     թ) 55,6009 =55,69

5) Գրե՛ք այն բոլոր թվանշանները, որոնք աստղանիշի փոխարեն

գրելու դեպքում կլորացումը ճիշտ կատարված կլինի.

ա) 2,664 ≈ 2,66 , գ) 18,6 ≈ 18,56 , ե) 7,5 ≈ 7,51 ,

բ) 0,3∗ ≈ 0,3 , դ) 25,03∗ ≈ 25,04 , զ) 800,00∗ ≈ 800 ։

6) Կլորացրե՛ք մինչև հարյուրերորդականները և համեմատե՛ք

թվերը.

ա) 0,136 և 0,144,                    դ) 12,129 և 12,131,

բ) 2,254 և 2,256,                     ե) 7,9951 և 8,0049,

գ) 3,769154 և 3,767002,          զ) 0,009 և 0,001:

7) Ուղղանկյունանիստի երկարությունը, լայնությունը և բարձրությունը

համապատասխանաբար 12,4 դմ, 5,08 դմ և 3,6 դմ են։ Գտե՛ք ուղղանկյունանիստի ծավալը և պատասխանը կլորացրե՛ք մինչև հարյուրերորդականները։

Կրկնենք անցածը

Առաջադրանքներ(դասարանում)

1) Ինչի՞ է հավասար 1,73 , 2,563 , 0,82 , 11,729 , 1,6 , 529,1 , 837,2, 61,9, 0,01 թվերից ամենամեծի և ամենափոքրի գումարը։

837,2+001=837,3

2) Խորանարդի բոլոր կողերի երկարությունների գումարը 132 սմ է։ Գտե՛ք նրա ծավալը։

3) Լուծե՛ք հավասարումը.

ա) 8x + 3 = 14, x=14:8-3=2 դ) 3x – 57 = 88,

x=14:8-3=2 x=88:3+57=86,333333

է) 6 = 11 – x, ե) 6 + 7x = 16 ը) 18 = 9x – 13:   x=6+11=17 x=16:7-6=5

գ) 5x – 10 = 2, 

զ) 4x = 48

         

4) Քանի՞ օր է 3 միլիոն ժամը։

3000000:24=125000

Լրացուցիչ(տանը)

5) Կատարե՛ք գործողությունները.

ա) (283 ⋅ 63 + 26650 ։ 13) ⋅ 4 – 182,=4057

283×63=17829 26650:13=2050 17829+2050=3879 4-182=-178 3879- (-178)=4057

բ) (20808 ։ 18 – 89112 ։ 1128) ⋅ 5,

20808:18=1156 89112:1128=79 1156-79=1077 1077×5=5285

գ) 23056 – (15300 + 185) ։ 163,

15300+135=15485 15485:163=96 23056-96=22960

դ) (41000 – 8512) ։ 262 + (261 ։ 29) ⋅ 30։

41000-8512=32588 261:29=9 32588:262=

6) Քանի՞ ժամ է միլիոն շաբաթը։

7) Արտահայտե՛ք՝

ա) գրամներով. 10 կգ 20 գ, 16 տ 5 ց 30 կգ 8 գ.

բ) քառակուսի մետրերով. 150 կմ2, 10 կմ2 30 մ2։

8) Ասում են, որ այն հարցին, թե ինքը քանի աշակերտ ունի, մեծ

փիլիսոփա և մաթեմատիկոս Պյութագորասը պատասխանել է.

«Իմ աշակերտների կեսն ուսումնասիրում է մաթեմատիկան, մեկ

քառորդը՝ բնությունը, մեկ յոթերորդը ժամանակն անցկացնում է

լուռ խորհրդածությունների մեջ, իսկ մնացած մասը 3 օրիորդներ են»։

Քանի՞ աշակերտ ուներ Պյութագորասը։

Իմ սիրտը շատ փոքրիկ է դրա համար ես իմ սրտում տեղավորում եմ բլոր լավ մարդկանց

ես սիրումեմ մարդու մեջ իր խելացիուցյունց և հավատարմությունը իմ սրտում տեղավորվումեն մայրիկս հայրիկս եղբայրս և քույրս և լիքը լավ մարդիկ

նայև ընկերներս։