Մարիոն թագուհի

1361թ.մի գիշեր վճռվում էր Կիլիկիայի հայոց թագավորությունը։Կիլիկիան ապրում էր ծանր ժամանակներ,հարվածներ էր ստանում մահմեդական երկրներից։Արքան՝Կոստանդին 3_րդը և թագուհին՝ Մարիոն ժառանգել էին հոգևվարք ապրող մի երկիր։1362թ. Կոստանդին 3_րդ արքան հանկարծամահ եղավ,քանի որ իրենք արու զավակ չունեին գահը ժառանգեց Մարիոն թագուհին։Մարիոն թագուհին շատ լավ դիվանագետ էր,և շատ սիրված թագուհի էր ոչ միայն իր թագավորությունում այլև այլ թագավորություններում։

Ճահիճների արաջացումը:Ճահիճների դերըբ մարդու կյանքում


Ճահիճների առաջացումը: Ճահիճները կազմում են ցամաքային ջրե­րի մի մասը: Երկրի մակերևույթի որոշ տարածքներում, որտեղ տեղումնե­րից առաջացած ջրերը հոսելու հնարավորություն չունեն, կուտակվում են որևէ գոգավորությունում և, քանի որ գոլորշացումն էլ շատ թույլ է, սկսում են աճել խոնավասեր բույսեր՝ առաջացնելով ճահիճներ:Ճահիճները Երկրի մակերևույթի գերխոնավ տեղամասերն են, որտեղ ամբողջ տարին կա ջրի ավելցուկ, աճում է ճահճային բուսականություն, և կարող է գոյանալ տորֆի շերտ:
Ճահիճներում աճում ու ապրում են խոնավասեր բույսեր և կենդանիներ: Տարիների ընթացքում բույսերի մնացորդները, կուտակվելով, առաջաց­նում են տորֆ, որն օգտագործվում է որպես վառելիք, որոշ չափով նաև՝ պարարտանյութ:
Ճահիճներ կարող են առաջանալ նաև չորային շրջաններում՝ գրուն­տային ջրերի մակարդակի բարձրացման հետևանքով: Եթե գոլորշացումը հողի մակերևույթից համեմատաբար թույլ է, բարձրացող գրունտային ջրե­րը չեն հասցնում ամբողջովին գոլորշանալ՝ առաջանում են ճահիճներ: Ուժեղ գոլորշացման դեպքում բարձրացած գրունտային ջրերն ամ­բողջովին գոլորշանում են, իսկ աղերը մնում են տեղում՝ առաջացնելով աղուտներ: Այս երևույթը լավ արտահայտված է Արարատյան դաշտում, որ­տեղ առաջացել են և՜ ճահճուտներ, և՜ աղուտներ:

Ճահիճների նշանակությունը: Քանի որ ճահիճները մարդու համար հիմնականում անօգտագործելի տարածքներ են, և այնտեղ բազմանում են հիվանդածին շատ հարուցիչներ, ուստի երկրագնդի որոշ շրջաններում չո­րացվում են: Սակայն ճահիճների չորացումը կարող է խախտել նաև բնութ­յան հավասարակշռությունը: Ճահիճները չի կարելի համարել լիովին անօգուտ տարածքներ: Դրանք շատ կարևոր դեր ունեն Երկրի վրա: Ճահիճների բուսականությունը, իրականացնելով ֆոտոսինթեզ (լուսահամադրում), հսկայական քանակությամբ թթվածին է տալիս մթնոլորտին: Չորացնելով ճահիճները՝ մարդը կարող է լրջորեն խախտել բնության ներդաշնակությունը: Դրանից ելնելով՝ որոշ երկրներում ճահիճները դարձել են պետական արգելոցներ:
Չորացումը կատարվում է տարբեր եղանակներով: Մի դեպքում փո­րում են ջրանցքներ, որոնցով հեռանում է կուտակված ջրի ավելցուկը: Հենց այս եղանակով են չորացնում Արարատյան դաշտի ճահիճները: Մյուս դեպքում ճահիճների չորացման համար դրանց տարածքում ա­ճեցնում են այնպիսի ծառեր կամ թփեր, որոնք շատ ջուր են կլանում: Այդ տարածքները հետագայում օգտագործվում են գյուղատնտեսական նպա­տակներով:
Չորացված ճահճի տարածքից մարդիկ տորֆ են արդյունահանում, որը և վառելիք է, և պարարտանյութ՝ բանջարաբոստանային մշակաբույսե­րի և ծաղիկների մշակման համար:

Հարցեր և առաջադրանքներ

Ի՞նչ է ճահիճը:Երկրի մակերևույթի գերխոնավ տեղամասերն են, որտեղ ամբողջ տարին կա ջրի ավելցուկ, աճում է ճահճային բուսականություն, և կարող է գոյանալ տորֆի շերտ: Ինչպե՞ս է առաջանում:Ճահիճները Երկրի մակերևույթի որոշ տարածքներում, որտեղ տեղումնե­րից առաջացած ջրերը հոսելու հնարավորություն չունեն, կուտակվում են որևէ գոգավորությունում և, քանի որ գոլորշացումն էլ շատ թույլ է, սկսում են աճել խոնավասեր բույսեր՝ առաջացնելով ճահիճնե։
Արդյոք կարո՞ղ են ճահիճներ առաջանալ չորային շրջաններում, ինչո՞ւ:Չի կարող,քանի որ ճահիճը առաջանում է խոնավությունից։
Ճահիճների չորացման ի՞նչ եղանակներ գիտեք:
Ճահիճներն ի՞նչ դրական և բացասական նշանակություն ունեն:Երկու եղանակով են չորացնում,առաջինը,երբ ջանացքներ են փորում,իսկ երկրորդը,երբ այնպիսի ծառեր են տնկում ,կամ թփեր,որոնք շատ ջուր են կլանում։Ճահիճում բազմանում են հիվանդածին շատ հարուցիչներ,բայց ճահիճը ունի իր դերը բնության մեջ,ճահիճների բուսականությունը մեծ քանակությամբ թթվածին է տալիս,այդ պատճառով էլ չի կարելի վերացնել ճահիճներին։